8 نکته مهم پیرامون حمله به سفارت آمریکا در عراق

به گزارش راهبرد معاصر؛ حمله به سفارت آمریکا در عراق، قطعا یک حادثه مهم و در ابعادی بزرگ است که در تاریخ پسا صدام و شاید حتی پیش از آن، نمود بارز و برجسته خواهد داشت. این حمله که قرار بود تجمعی اعتراضی باشد، عمدا یا سهوا به صورت جزئی، باعث هجمه به ساختمان آن و آتش سوزی دکه مقابل درب اصلی و شکستن درب کوچک ورودی شد. بروز این حمله به سفارت آمریکا به حدی بوده که ظرف چند ساعت، ترامپ 3 توئیت در مورد آن منتشر کرده! اکنون دعواهای بزرگی نه در سطح داخلی عراق بلکه در سطح بین المللی پیرامون این موضوع به راه افتاده. از همین رو شایسته است به 8 نکته مهم در رابطه با این حمله اشاره نماییم:

حاضران در تجمع عمدتا اعضای حشدالشعبی در منطقه الخضراء و اطراف آن بوده اند نه حامیان حشد: با بررسی تصاویر تجمع مقابل سفارت آمریکا مشخص می شود که اولا شمار زیادی از شرکت کنندگان لباس نظامی به تن دارند، ثانیا زنان در آن نیستند و ثالثا فرماندهان حشدالشعب از ابومهدی المهندس گرفته تا فالح فیاض و هادی العامری و قیس الخزعلی، در دقایق ابتدایی تجمع (وقتی جمعیت زیادی نیامده بود) مستقیما و علنا در صحنه حاضر شده اند. بنابراین این یک تجمع مردمی و خودجوش نبود؛ تظاهراتی سازماندهی شده از سوی اعضای حشدالشعبی بود. اگر همین افراد تنها خانواده های خود را هم به میدان می آوردند، جمعیت چند برابر می شد. بنابراین نمی توان این جمعیت را مصداق نهایی برای ضدیت با امریکا در عراق دانست. مسلما اگر فراخوان عمومی داده می شد، جمعیت بسیار بزرگتری به میدان می آمد.

تصمیم اصلی برگزار کنندگان بر ورود به سفارت نبوده: ورود به داخل محیط سفارت مد نظر برگزار کنندگان اصلی تجمع نبوده هرچند که شاید آن ها، از این موضوع ناخشنود هم نشده باشند. اگر تصمیم بر ورود به سفارت بود، مسلما جمعیت که به طور سازماندهی شده جلوی ساختمان آن جمع شده بود، با یک دستور می توانست وارد سفارت شود. فراموش نکنید که شرکت کنندگان اعضای حشدالشعبی هستند؛ افرادی که عمدتا با سلاح و جنگ بزرگ شده اند بنابراین تسخیر یک محیط نیمه متروک ولو با حضور نظامیان امریکایی، برای آن ها کار سختی نخواهد بود.

بنای اصلی حاضران، تجمعی صلح آمیز بوده و شکستن و آتش زدن ها در برنامه نبوده: با توجه به عقلانیت فرماندهان حشدالشعبی، تلاش آن برای نشان دادن خود به عنوان بازیگری حامی دولت نه سرکش در مقابل آن و همچنین تاکید آیت الله سیستانی بر محکوم بودن آسیب رساندن به اماکن دیپلماتیک، منطقی است که بپذیریم سازمان حشد قصدی برای آسیب زدن به ساختمان سفارت امریکا نداشته و نهایتا به دنبال آن بوده که تجمع کنندگان، پشت اتاق ورودی اصلی (همانجایی که سربازان امریکایی در آن مشاهده شدند) بروند و رعب به دل آن ها بیندازند. در فیلمی که از نیروهای امریکایی مستقر در اتاق ورودی سفارت هست، صدای چند تن از اعضا می آید که به بقیه می گویند: «خواهشا جلو نیایید). اما این را نمی شود به انزجار حشد از آتش زدن کیوسک جلوی سفارت یا شکستن درب ورودی کوچک آن ارزیابی کرد؛ مسلما کل سازمان حشدالشعبی با شدت از ضعف، نظر منفی نسبت به ایالات متحده دارد و پس از این حمله، این نظرات منفی عمیق تر هم شده.

تجمع با اطلاع دولت عراق برگزار شده: تصاویر منتشر شده از حضور نیروهای حشدالشعبی نشان می دهد که آن ها، نه با زور، بلکه به صورت مسالمت آمیز وارد منطقه الخضراء شده اند (گفتنی است طبق گزارش امریکایی ها، کتائب حزب الله در منطقه سبز پایگاه دارد به همین خاطر، بعید نیست که شماری از تجمع کنندگان از داخل منطقه سبز آمده باشند). در یک ویدئو مشخص است که نیروهای امنیتی در منطقه خضرا را به روی آن ها گشوده اند. همچنین استدلال دیگری که می توان در اثبات اطلاع دادن به دولت پیش از برگزاری تجمع داشت این است که وزیر کشور عراق میان معترضان حاضر شده (هنوز مشخص نیست برای نظارت بر امنیت اوضاع یا برای همراهی با حشد). دلیل سوم هم حضور فالح فیاض در ساعات اولیه تجمع است. فیاض بازوی امنیتی و نماینده اصلی عادل عبدالمهدی در حشد است و مسلما بدون اطلاع دادن به وی در این جمع حاضر نمی شده.

این تجمع شاید با آگاهی ایران برگزار شده باشد ولی با دستور تهران نبوده: رسانه های ضد مقاومت، به منظور ارائه وجهه ای حقیر از معترضان آن ها را دست نشانده ایران نامیده اند و گفته اند آن ها به خاطر ایران به سفارت آمریکا حمله کرده اند. در همین راستا، ترامپ و پمپئو هم چنین مشی رسانه ای را ترویج دادند. این در حالیست که اگر حشد آنگونه که دشمنانش می گویند، دست نشانده ایران بود، چنین حمله ای بعد از اولین حمله به کنسولگری ایران در عراق انجام می شد نه این که 4 بار به ساختمان کنسولگری ایران حمله شود و آن را کاملا نابود کنند و حشد چند ماه بعد به آن واکنش نشان دهد.

هدف اعلامی تجمع، اعتراض به حمله علیه نیروهای حشد بوده ولی هدف اصلی، دشمنی دیرینه اعضای حشد با امریکاست: اکنون بحث بزرگی بر سر این است که این تجمع منجر به حمله، تلافی جویانه بوده یا نه. دشمنان حشد می گویند گرچه چنین تجمعی به تلافی حمله امریکا به پایگاه لواء 45 در اطراف القائم برگزار شده اما واشنگتن مدعی است این حمله در واقع پاسخی به حملات مکرر کتائب به پایگاه های میزبان نیروهای امریکایی بوده. معضله اصلی در این است که کتائب حزب الله، از 2003 حملات علیه امریکا را آغاز کرده. در واقع در مکتب کتائب حزب الله، امریکا نیرویی اشغالگر است و باید برود؛ حال که دولت بنا به ملاحظات خاص، چنین کاری نمی کند، کتائب آمادگی و انگیز فشار بر امریکایی ها را دارد. مضافا این که هیچ مدرکی دال بر دست داشتن کتائب در حمله به نیروهای امریکایی پس از 2011 نیست.

تجمع تلفات جانی نداشته ولی به دلیل شلیک گازهای اشک آور، حداقل 20 نفر مصدوم شدند: باید اذعان داشت که نیروهای آمریکایی به درستی از شلیک یا حتی نشانه گیری به سوی معترضان خود داری کردند. آن ها می دانستند که تجمع کنندگان نیروهای آبدیده نظامی هستند و تحریک این نیروها، مسلما به یک دیگری کشنده ختم خواهد شد. در فیلمی که از نیروهای امریکایی حاضر در اتاق اول کنار درب سفارت هست، شاهد هستیم که سربازان امریکا حتی به معترضان نگاه نمی کنند و طوری رفتار می کنند که گویی معترضان وجود ندارند. تنها چند گاز اشک آور شلیک شده احساس خفگی به چند تن از نیروها دست داده.

دشمن به شدت از موضوع ورود به منطقه الخضرا و انفعال نیروهای امنیتی عراق سوء استفاده می کند: جبهه رسانه ای ضد حشدالشعبی در عراق، شامل استیون نبیل، احمد البشیر و غیث التمیمی، دائما روی این نقطه دست می گذارند که چطور نیروهای حشدالشعبی بدون مواجه شدن با نیروهای امنیتی توانستند وارد منطقه سبز شوند در حالیکه تظاهرات کنندگان، 3 ماه تمام تلاش داشتند از پل السنک و جمهوری بگذرند ولی با گلوله جنگی و گازهای اشک آور کشنده مواجه شدند.